Flatpak grafik arayüzü uygulamaları için Linux'de bir standart haline geldi. Aynı şekilde, Flathub veri tabanı da bu paketlerin paylaşılmasında bir standart haline geldi. Eğer flatpak ile tam entegrasyon sağlanırsa bir çok paketi kendi reponuza eklemekle uğraşmanıza gerek kalmaz.
Ayrıca, NixOS'in Nix paket yöneticisi de her türlü linux sistemine entegre olabiliyor ve paket havuzu Arch Linux'den daha geniş. Ancak bazı grafik arayüzü yazılımlarını (jamovi gibi) Nix'de yok. Nix paketlerinin entegrasyonu da fayda verebilir. Ben kendim, TUXEDO OS kullanıyorum, hibrit bir güncelleme sistemleri var. Sistem paketleri Ubuntu'yu takip ediyor ancak Masaüstü ormı olan KDE Plasma'yı yuvarlanan dağıtımlar kadar çok hızlı olmasa da Ubuntu gibi 6 Ay beklenmiyor, sürekli güncelleniyor, büyük güncellemeleri de 1-2 ay içerisinde veriyorlar. Timeshift gibi bir yazılımla yedek alamaya bile gerek duymuyorum. Bunun bir sebebide Konsole, Dolphin ve Ark dışındaki bütün yazılımları Flatpak olarak kuruyorum. KDE kurulumuyla gelen kendi yazılımlarını bile kaldırıp flatpak olarak tekrar indiriyorum.
Bence paketleri repoya eklemek gibi bir işe vakit ve enerji ayırmak yerine Türkiye'deki bilgisayar firmalarının BIOS'larıyla uyumu artırmaya odaklanılmalı.
Mesela, ilk laptopum Lenovo Thinkbook 15 Gen2 ARE idi ve uyumsuz olan tek şey uykudan kalkamıyordu laptop, siyah ekranda kalıyordu ve zorlama reset atmam gerekiyordu güç tuşuyla. Sonraları aylarca çözüm aradıktan sonra bir sitede "amd_iommu=off" parametresini kernel parametrelerine ekleyince düzelmişti ( https://lucraymond.net/2022/10/04/linux-fixing-suspend-resume-on-amd-renoir-lenovo-thinkbook-g2-are-on-kernel-5-19-6-0-and-up/).
Şimdi ise, Monster HUMA H4 V6.1.5 kullanıyorum, Linux kurdum ve çalışmayan şeyler:
1. BIOS'daki güç profillerini değiştirmeye yarayan Fn+F5 kısayolu çalışmıyor. Bazen ilk kurulumda KDE'nin kendi güç profilleri servisi ile çakışma oluyor ve dervisi yeniden çalıştırmak gerekiyor.
2. Fn tuşunun ne yapacağını değiştirmeyi de sadece Control Center üzerinden yapılabiliyor. Klavye kısayolu yoktu ve BIOS'da da ilgili bir ayar yok. Bunun için Control Center'ın Linux'e bir şekilde geçirilmesi gerek. Ama bu uygulamalarda BIOS'la iletişime geçmek için özel sürücüler kuruyor Windowsda.
3. Birde -yine kernel parametreleriyle alakalı sanırım- USB 3.2 portlarından biri laptopu kaptınca çalışmaya devam edebiliyor. Bunu sağlayan ayar ile kernel uyumsuz olduğu için her laptopu kapatınca ekranda 4 satır yazı geliyor ve zorla bu portu kapatıyor sanırım, burada 2-3 saniye laptopun kapanması uzuyor. Yapay zekaya sorarak çalışan bir çözüm olarak bunu elde eetmiştim:
Disable USB autosuspend:
- Temporarily test this by running the following command:
- If this resolves the issue, make it permanent by adding
usbcore.autosuspend=-1to your kernel parameters in/etc/default/grub: - Then update GRUB and reboot:
Demek istediğim, Flathub, Nix, Snap vb. varken grafik arayüzü yazılımları için kendi portunuzu idare etmekle uğraşılan emeği ve enerjiyi Türkiye'deki pazarda yer alan PC markalarıyla iletişime geçerek BIOS'lara vb. tam destek sağlanması gerekiyor. Mantıken, birisi Linux'e geçmek istediğinde her ne kadar uygulama desteği önemli olsa da ilk sırada kuruduğunda sorunsuz çalışacak mı sorusu ilk sırada geliyor.
Buna ek olarak, Monster vb. firmalarla iletişime geçerek onların Control Center gibi uygulamalarını Linux'e taşımak gibi daha önemli şeylere odaklanılmalı bence. En önemlisi de BIOS güncellemelerini sadece Windows'tan alıyorsan Linux kurmak çok büyük bir kitle için büyük bir zorluk oluyor. İlk yapılması gereken şey bu PC lerin BIOS güncellemelerini Linux üzerinden alınabilmesini sağlayacak bir çözüm bulmak olmalı diye düşünüyorum.
Sonuç olarak, TUXEDO OS mantığında, Türkiye'de Linux kurulu gelen ve sürücülerini ve BIOS güncellemelerini Linux üzerinden verebilecek bir markaya ihtiyaç var.
Bu şekilde biraz içimi dökmek istedim, saygılar.
